मुंबई – आरबीआयकडून २ हजारांच्या नोटा बंद करण्याचा निर्णय घेतल्यानंतर भारतीय रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांनी प्रतिक्रिया दिली आहे. दोन हजारांच्या नोटा चलनात आणण्याचे उद्दिष्ट आता पूर्ण झाले आहे. नोटा बदलण्यासाठी ४ महिन्यांचा कालावधी देण्यात आला असून, लोक सहज नोट बदलू शकतात. तुम्ही आरामात नोट बदलून घेऊ शकता. ४ महिने ही बाब गांभीर्याने घेण्याची वेळ आहे. नोटा बदलून घेण्यासाठी भरपूर वेळ आहे. जुन्या नोटा बदलून देण्यावर घातलेल्या बंदीला अडचण मानू नका. भारताची चलन व्यवस्थापन प्रणाली अतिशय मजबूत आहे. ५०० रुपयांच्या आणखी नोटा चलनात आणण्याचा निर्णय जनतेच्या मागणीवर अवलंबून असल्याचेही त्यांनी म्हटले.
बाजारात इतर नोटांची कमतरता नसून, २ हजार रुपयांच्या नोटा चलनातून मागे घेण्याची अनेक कारणे होती. २००० रुपयांच्या नोटा बदलून घेण्यासाठी ४ महिन्यांची मुदत असून बँका या नोटांचा संपूर्ण तपशील ठेवतील. लोकांनी घाबरू नये. असे आरबीआय गव्हर्नर म्हणाले.
क्लीन नोट पॉलिसी अंतर्गत २ हजार रुपयाची नोट चलनातून बाद करण्यात आली आहे. नोट एक्सचेंज डेटा तयार करणे आवश्यक आहे. तुम्ही ३० सप्टेंबर पर्यंत २,००० रुपयांच्या नोटांनी खरेदी करू शकता. नियमानुसार २ हजार रुपयाच्या नोटा हव्या तेवढ्या बदलता येतात. बँकांनी नोटा बदलण्यासाठी पूर्ण तयारी केली आहे. २ हजार रुपयांच्या नोटांचे चलनही ६ लाख ७३ हजार कोटी रुपयांवरून ३ लाख ६२ हजार कोटी रुपयांवर आले आहे, जसे आम्ही सांगितले आहे. छपाईही बंद करण्यात आली असून नोटांनी त्यांचे चक्र पूर्ण केले आहे.
मी स्पष्ट करतो आणि पुन्हा जोर देतो की हा रिझर्व्ह बँकेच्या चलन व्यवस्थापन कार्याचा एक भाग आहे. अनेक दिवसांपासून रिझर्व्ह बँक क्लीन नोट पॉलिसी अवलंबत आहे. आरबीआय वेळोवेळी विशिष्ट मालिकेच्या नोटा काढून घेते आणि नवीन नोटा जारी करते. आम्ही २ हजार रुपयांच्या नोटा चलनातून काढून घेत आहोत पण त्या कायदेशीर निविदा राहतील.
